Obezite (şişmanlık) Ameliyatı Sonrası Beslenme.
Ameliyat sonrası beslenme yapılan obezite ameliyat tipine bağlı ufak farklılıklar göstermekle birlikte benzer tarafları da mevcuttur. Obezite ameliyatı ile geride bırakılan midenin hacmi 30-150 ml arasında değişir. Bu nedenle yeni midenin kapasitesinin bu kadar olduğu unutulmamalıdır. Bu ameliyat esnasında mide boylu boyuna stapler dediğimiz bir zımba çeşidi ile kesildiği için bu midenin iyileşmesi için bir zaman gerekecektir bu zaman süreside yaklaşık olarak 4 hafta olarak belirlenmiştir. Bu 4 hafta boyunca ilk zamanlarında sulu-yumuşak gıdalar sonrasında ise püre haline getirilmiş gıdalar alınmalıdır. Buradaki amaç kilo vermenin yanında iyileşmekte olan mideye zarar vermemek. Ameliyat sonrasında sağlıklı kilo verebilmek için doğru gıda seçimi ve uygun beslenmeyle ile birlikte egzersiz hayati önem taşımaktadır. Ameliyat sonrasında beslenme alışkanlıkları ve yaşam tarzı değişikliği kalıcı kilo kaybı için esastır.
Ameliyat sonrası dönemde hastaların normal diyetlerine geçmek için bir geçiş diyet programlarına uymaları lazım. Aşağıda bu geçiş diyeti 4 ana aşamaya bölünerek anlatılacaktır. Bu aşamalar arası geçişte ameliyatı yapan merkezin yönlendirmesi gerekmektedir.
Hastalar bir önceki aşamadaki beslenmeyi yapabildikleri ölçüde diğer aşamaya geçmelidirler. Bir sonraki aşamaya geçince zorlanıyorlarsa bir önceki aşamaya geri dönmeliler. Bazen bazı gıdaları ilk etapta tüketirken rahatlıkla tolere edemeyebilirsiniz. Bu durum normaldir. Daha sonra tekrardan denemekten vazgeçmeyin.
Eğer pürelenmiş yiyecekleri tolere etme sorunu yaşıyorsanız:
1.Yeme hızınızı daha da yavaşlatmayı deneyin.
2.Porsiyonu azaltın.
a) Yiyecekleri bezelye büyüklüğünde küçük parçalara ayırın.
b) Tüm gıda parçalarını süzün.
c) Baharat ve çeşniler (acı sos ve acı biber hariç) kullanarak lezzetlendirin.
3. Bütün bunlara rağmen tolere edemiyorsanız belirli bir süre ara verebilirsiniz.
Püre haline getirilmiş gıdalar tüketmekte zorlanıyorsanız alternatifi olarak püre halindeki bebe mamaları da kullanılabilir. Azar miktarda öğünler şeklinde günde 6 öğünden daha fazla alarak günlük 700 ml civarında gıda alınmalıdır. Öğünler arasında günlük 1.5 litreden daha fazla sıvı alınmalıdır.
Obezite ameliyatı sonrası uzak durulması gereken besinler:
Konsantre şekerler; yağ ile kızartılmış gıdalar; ve alkol (Şeker, gofret, çikolata Şekerleme Reçel, marmelat Bal, pekmez Aromalı içecekler, hazır meyve suları Pasta, börek Konserve Şerbet Dondurma, Çörek – kek - Donat Kızarmış gıdalar )
Obezite (şişmanlık) ameliyatı sonrası beslenme aşamalarının şeması
Aşama 1.
- 1. gün :
Sadece sınırlı oranda su
- 1-3 gün :
Havaya kaldırılınca arkası görülecek düzeydeki berrak sulu gıdalar (çay, su, şekersiz komposto suyu, elma suyu, et suyu)( bu sıvıların posası olmayacak)
Hasta bu sıvıları 30-40 dakika arlıklarla sık sık almalıdır.
- 3-6. gün:
+sulu çorbalar, yoğurt, peynir, şekersiz kompostolar.
Hasta bu gıdaları sık aralıklarla azar azar almalıdır
Taburculuk
Aşama 2:
- 1-2 hafta:
+çorbalar, yoğurt, beyaz peynir, şekersiz kompostolar ve sulu yumuşak gıdalar. Küçük miktarlarda sulu-yumuşak gıdalar alınır. İlk günlerde kendinizi kısa sürede doymuş hissedebilirsiniz çünkü bir defada maksimum 60-80 ml gıda alabilirsiniz. Bu nedenle mutlaka günlük öğün 6’dan fazla olmalı.
- 2-6 hafta:
Bu sürede100-120 ml yemeği bir öğünde yiyebilecek hale gelebilirsiniz. Y
emeklerinizi mümkün olduğunca yavaş yemeye özen gösterin (Bir öğün yemek yaklaşık 30 dakika sürmelidir.)
Bu aşamada yukarıda 1. aşamada tanımlanan gıdalara ilave olarak blenderden geçirilmiş gıdalar alınabilir.
Yumuşak meyveler (kayısı, şeftali, çilek, karpuz vb.) kolaylıkla alınabilir. Sert meyveler ise blenderden geçirilmelidir.
Günlük öğün 6 dan fazla olmalı.
Örnekler besinler:
Yağsız süt, Beyaz peynir, süzme peynir, yoğurt ve ayran, Sebze yemekleri; iyi pişmiş olmalıdır. Kıyma ilavesi önerilir.
Blenderden geçirilmiş çorbalar, fasulye ve mercimek, meyve, et (kıyma) ilave edilmiş kremalı çorba ve patates püresi, Izgara veya fırında balık
Rafadan yumurta (3-4 dk. kaynamış). Haftada 3-4 önerilir.
Tüm gıdalara yağsız kuru süt tozu eklenebilir
Aşama 3:
- 1-3 ay:
+güveç (sebze et), kebap, haşlama et, tavuk, pişmiş sebzeler, fasulye ve baklagiller. Gerekirse bu gıdalar özellikle ilk zamanlar püre haline getirilebilir veya blenderden geçirilebilir. Gün ve gün miktarı biraz artırılabilir.
Günlük öğün sayısı 6 olmalıdır.
Aşama 4:
- 3.ay dan sonra:
Az yağlı ve az karbonhidratlı tüm katı gıdalar iyi çiğnemek kaydıyla alınabilir. Porsiyonlar azar azar artırılmalıdır. Ama hiçbir zaman eski porsiyonlara çıkılmamalıdır.
Öğün sayısı da ilk zamanlar 5-6 Daha sonrasında 4-5 şeklinde azaltılabilir.
Vitamin desteği:
Demir ve çinko gibi mineralleri de içeren bir multivitamin, ilk yıl boyunca günlük olarak alınabilir. Ameliyattan dört hafta sonra çiğnenebilir veya hap şeklinde vitamin ve mineraller alınabilir. 12 aydan sonra özellikle tüp mide ameliyatı yapılan hastalarda genellikle vitamin ihtiyacı olanlar dışında vitamin takviyesine gerek yoktur. Vitamin eksikliği olan hastalarda, üç aylık periyodlarda kan değerlerinizde B12 vitamini, folik asit, demir ve özellikle bayanlarda kalsiyum değerlerinin ölçülmesi gereklidir.
Antibiyotik ve ağrı kesici:
Ameliyattan dört hafta sonra çiğnenebilir ya da hap şeklinde ağrı kesici, antibiyotik vb. ilaçlar da kullanabilirsiniz.
Su tüketimi:
Su kaybını önlemek için günlük hemen tüm aşamalarda 1,5 litreden fazla su tüketilmelidir. Bu sıvı tüketimi yavaş yavaş ve küçük miktarlarda olmalıdır. Bu sıvılar daha çok öğün aralarında alınmalıdır. Yemekten sonra sıvı içmeye başlamak için en az 30-45 dakika geçmesi gerekir.
Alınacak sıvılara örnek: Su ya da şekersiz veya sıfır kalorili aromalı su, Taze sıkılmış meyve suları, çay, yağsız süt, ayran, şekersiz aromalı maden suya/soda
Alınan sıvının yeterli olduğunun göstergesi yeteri miktarda idrar yapmakla (bir litreden çok) anlaşılır.
Bütün bunlar ameliyatı yapan doktorunuz ve ekibi tarafından düzenlenir. Eğer doktorunuz farklı bir diyet vermezse bizim uyulmasını istediğimiz ameliyat sonrası beslenme programı bu şekildedir.